W pracy każdemu z nas towarzyszy ryzyko wypadku - mniejsze lub większe w zależności od charakteru wykonywanej pracy. Szokujące dane pokazują, że około 12% wypadków dotyczy obrażeń głowy, a 28% z nich to przypadki śmiertelne! Spadające przedmioty, wystające elementy konstrukcyjne lub ruchome obiekty to tylko niektóre z zagrożeń, które mogą pozostawić poważną szkodę dla skóry głowy, kości czaszki, kręgów szyi czy mózgu

Aby uniknąć poważnych zagrożeń, warto zadbać o swoje bezpieczeństwo i korzystać z hełmów ochronnych. Określenie "kaski ochronne" jest powszechnie stosowane, zwłaszcza przez osoby pracujące w budownictwie. Jednak ważne jest, aby pamiętać, że nazwa "hełm ochronny" jest zgodna z normami.

Jak wybrać odpowiedni hełm ochronny, żeby chronił przed mechanicznymi zagrożeniami w miejscu pracy? To pytanie zadaje sobie wielu pracodawców, którzy nie mogą usunąć niebezpieczeństw i ich obowiązkiem jest zapewnić pracownikom środki ochrony indywidualnej. Sprawdzenie, czy wybrany hełm spełnia wymagania normy EN 397 i posiada dodatkowe właściwości ochronne, jest niezbędne. Dodatkowo, warto zwrócić uwagę na pozostałe cechy ochronne oraz parametry, które mogą rozszerzać wymagania normy. Zdarza się, że te dodatkowe cechy decydują o wyborze danego produktu:

  • odporność na niskie temperatury (od -20 stopni C do – 30 stopni C),
  • odporność na bardzo wysokie temperatury do maksymalnie 150 stopni C,
  • izolację elektryczną do 440 V,
  • odporność na nacisk boczny (jeśli sprzęt ma dodatkowe oznaczenie LD),
  • odporność na odpryski stopionego metalu (oznaczenie MM).

 

Jeśli chodzi o ochronne hełmy, istotne jest ich dobranie do specyfiki pracy i potencjalnych zagrożeń. Najlepiej przed zakupem szczegółowo zapoznać się z instrukcją producenta, która powinna zawierać informacje o logo, nazwie, rozmiarze, dodatkowych parametrach ochronnych i oznaczeniu CE. Kolejnym kluczowym elementem są normy europejskie i numer identyfikacyjny notyfikowanej jednostki.

 

Rodzaje hełmów i ich oznaczenia:

  • hełmy przemysłowe ochronne, zgodne z wymaganiami normy PN-EN 397 –zabezpieczają głowię przed spadającymi przedmiotami
  • hełmy przemysłowe lekkie, zgodne z normą PN-EN 812 –zabezpieczają przed urazami spowodowanymi uderzeniem głową o przedmioty znajdujące się w konkretnym miejscu Warto podkreślić, że hełm przemysłowy i hełm ochronny to dwa różne zabezpieczenia i nie wolno ich stosować zamiennie!
  • wysoko skuteczne przemysłowe hełmy ochronne, zgodne z wymaganiami normy PN-EN 14052 – to forma zabezpieczenia przed spadającymi przedmiotami oraz uderzeniami, które trafiają poza część ciemieniową,
  • hełmy elektroizolacyjne, zgodne z wymaganiami normy PN-EN 50365 - zalecane do prac przy instalacjach niskiego napięcia. zapewniają kompleksową ochronę przed porażeniem elektrycznym oraz przepływaniem prądu porażeniowego przez ciało użytkownika

 

Jak zweryfikować efektywność hełmu ochronnego? Z pewnością nie można sobie pozwolić na kompromisy, ponieważ tylko sprzęt o odpowiednich parametrach i rygorystycznie spełniający wymagania może zapewnić maksymalne bezpieczeństwo. To jednak nie tylko sprawa pracownika, ale też pracodawcy, który ma obowiązek kontrolować stan hełmów. Sprawdzenie odbywa się przed każdym użyciem oraz okresowo przez osoby z uprawnieniami.

 

Najważniejsze kwestie dotyczące wyboru kasku:

  • charakter wykonywanej pracy – potencjalne zagrożenia np. oznaczenie LD dla dużego zagrożenia zgnieceniem bocznym głowy)
  • obecność paska podródkowego i głównego/ brak pasków
  • hełm z zaczepami do akcesoriów / bez dodatkowych zaczepów
  • możliwość regulacji/ brak regulacji

 

Przepisy BHP jasno nakazują noszenie hełmów w warunkach podwyższonego ryzyka - takie zalecenia obowiązują w Polsce już od 1997 roku. Nieprzestrzeganie tej zasady może skutkować odpowiedzialnością karną, która dotyczy zarówno właściciela, jak i kierownika czy osoby odpowiadającej za przestrzeganie BHP. Kara finansowa może wynosić nawet 30 tys. złotych, ale należy się też liczyć z możliwością pozbawienia wolności do lat 3. Najmniejszą karę ponosi pracownik, który może otrzymać grzywnę w wysokości 500zł. Jeśli można udowodnić, że wyłączna wina leży po stronie pracownika, pieniądze mogą zostać pobrane z przysługującego mu wynagrodzenia za pracę.

 

Nie zapominajmy, że nasze własne bezpieczeństwo jest w dużej mierze zależne od nas, a nie tylko od przepisów. Dlatego bądźmy odpowiedzialni i troszczmy się o swoje zdrowie oraz życie.